Կինոյի պետական կառավարումը 2017-20-ին
03.03.2020 | 01:51
Հայկական կինոյի աղետալի վիճակի, Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնում հաստատված բարքերի մասին մեր բազում ահազանգումներն այս անգամ որոշեցինք ներկայացնել սոսկական փաստերի հիշատակումով՝ հուսալով, որ դրանց լուծմանը կոչված մարդիկ գոնե շարադրման այս ձևին ուշադրություն կդարձնեն ու դուրս կգան քնած վիճակից:
․ Ազգային կինոկենտրոնը շուրջ 3 տարի ղեկավարող անձը 2017-ին նշանակվել է տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար (Ժ/պ) Արմեն Ամիրյանի կամայական որոշմամբ, առանց մրցույթի:
․ Կինոկենտրոնի տնօրենի ժ/պ-ն կամայական որոշմամբ կինոկենտրոնի գեղարվեստական ղեկավար է նշանակել մեկին, ով բազմակի պետական ֆինանսավորում ստանալու պարագայում, չի ավարտել 17 տարի առաջ՝ 2003-ից սկսած իր միակ խաղարկային ֆիլմի արտադրությունը:
․ Կինոկենտրոնի ժ/պ-ն կամայական որոշմամբ Եվրոպայի խորհրդի «Եվրիմաժ» հիմնադրամի հավաքին որպես ՀՀ ներկայացուցիչ գործուղել է կինոկենտրոնի գեղարվեստական ղեկավարին, ինչը կոպտորեն ոտնահարում է «Եվրիմաժին» դիմող ֆիլմարտադրողների իրավունքները և կասկածի տակ է դնում այդ ներկայացուցչի պարագայում «Եվրիմաժին» Հայաստանի մասնակցության նպատակահարմարությունը:
․ Կինոկենտրոնը ամեն տարի, ֆիլմերի ֆինանսավորման հանձնաժողովների ընտրությանը նախորդող ժամանակահատվածում, ֆիլմարտադրողների համար պայմանները վատթարացնող նորմեր կիրառելով, կամայականորեն փոխել է իր կանոնակարգը:
․ 2018 թ. Նազենի Ղարիբյանի ֆիլմերի ֆինանսավորման հանձնաժողովը ապօրինի որոշմամբ, առաջին անգամ հայ կինոյի պատմության մեջ արգելափակվել է խաղարկային լիամետրաժ ֆիլմի արտադրությունը՝ ստեղծագործող թիմին և պետությանը պատճառելով խոշոր չափի նյութական և բարոյական վնաս:
․ 2018-ին նույն հանձնաժողովը առաջին անգամ հայ կինոյի պատմության մեջ ֆիլմարտադրող ընկերությանը զրկել է ֆիլմերի ֆինանսավորման պետական մրցույթներին մասնակցելու հնարավորությունից, սահմանափակելով ընկերության մասնագիտական գործունեություն ծավալելու իրավունքը:
․ Կինոկենտրոնը չի հրապարակել 2017-18 թթ. ֆինանսավորումը, այդ թվում` հատուկ որոշմամբ՝ հավելյալ ֆինանսավորում ստացած ֆիլմերի ցանկը և ֆինանսավորման չափը:
․ 2019 թ. կինոկենտրոնի կողմից ձևավորված մրցութային հանձնաժողովների աշխատանքից դժգոհությունը սկսել է կրել զանգվածային բնույթ: Հրապարակվել են հովանավորչության, նույն արտադրողի նախագծերը բազմակի ֆինանսավորելու, հանձնաժողովներում ընդգրկված կամ նրանց հետ շաղկապված անձանց նախագծերը ֆինանսավորելու, ֆինանսավորում չստացած կինոնախագծերին պատշաճ բացատրություններ չտրամադրելու, կոռուպցիոն գործարքների բազմաթիվ փաստեր:
․ 2019-20 թթ. ՀՀ պետական բյուջեի «1056. Կինեմատոգրաֆիայի ծրագրի» «11005. Աջակցություն կինոարվեստին» և «Միջազգային կինոփառատոներին, կինոշուկաներին և կինոնախագծերին մասնակցություն» կետերով հատկացվել են տասնյակ միլիոնների դրամաշնորհներ միջազգային կինոշուկաներին կինոկենտրոնի ադմինիստրատիվ կազմի մասնակցության համար, որոնց չեն հաջորդել մասնակցության արդյունավետության, փաստացի արդյունքների նկարագրությամբ հրապարակային հաշվետվությունները:
Այս նյութն արդեն պատրաստ էր, երբ հայտնի դարձավ Հայաստանի ազգային կինոկենտրոի և ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության հերթական համատեղ զեղծարարության փաստը:
․ 2020 թ. ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարությունը դրամաշնորհ է հատկացրել ազգային կինոկենտրոնի կողմից ներկայացված պաշտոնական կեղծիքով ծրագրին` մասնավոր միջոցառմանը ռեժիսորի մասնակցության ծախսերը հոգալու համար, մեջբերում եմ նախարարի հրամանը. «Հայաստանի Հանրապետության 2020 թվականի պետական բյուջեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի N 1 հավելվածի N 2 աղյուսակի «1056. Կինեմատոգրաֆիայի ծրագրի» «11005. Աջակցություն կինոարվեստին» միջոցառման համար Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանը նախատեսված գումարներից (տող՝ «Միջազգային կինոփառատոներին, կինոշուկաներին և կինոնախագծերին մասնակցություն») հատկացնել...»:
․ Կինոկենտրոնը ծրագրում գրել է՝ «Ս. թ. փետրվարի 21-ին Մոնտելիմարում (Ֆրանսիա) կայանալիք «Գիրը՝ Էկրանին» կինոփառատոնում ցուցադրվելու է Ա. Շահբազյանի «Մոսկվիչ, իմ սեր» խաղարկային լիամետրաժ ֆիլմը»: Ապա, նույն ծրագրում՝ «Մոնտելիմարի «Գիրը՝ Էկրանին» կինոփառատոնում ֆիլմի ցուցադրության շրջանակներում լրատվական լուսաբանումներ, մոտ 1000 հանդիսատես, 300-ից ավելի հյուրեր և մասնակիցներ, 10-ից ավելի փառատոների և դիստրիբյուտորական ընկերությունների ներկայացուցիչներ...»:
․ Կինոկենտրոնը հղում է արել մի կինոփառատոնի, որի պաշտոնական էջում նշված են անցկացման ժամկետները՝ 2020 թ., սեպտեմբերի 18-26: Կինոկենտրոնը կեղծել է փառատոնի անցկացման ժամկետը, մեկ ֆիլմի միանգամյա ցուցադրության փաստը ներկայացնելով որպես փառատոնի մասնակցություն: Ինչու է կինոկենտրոնը գնացել այս կեղծիքին, որովհետև «Հայաստանի Հանրապետության 2020 թվականի պետական բյուջեի մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված է դրամաշնորհ, եթե ծրագրում հիմնավորված է՝ «Միջազգային կինոփառատոներին, կինոշուկաներին և կինոնախագծերին մասնակցություն»:
․ Կինոկենտրոնը ֆեյք միջացառման հիշատակմամբ, պաշտոնական կեղծիքով ծրագիր է ներկայացրել ԿԳՄՍ, որտեղ գիտակցաբար կամ անտեղյակությունից, ընդունել և հաստատել են՝ տրամադրելով դրամաշնորհ: Ո՞վ է մեղավոր՝ կինոկենտրոնի հանցագործ տնօրենությու՞նը, որ կեղծիք է թույլ տվել ծրագրում, կինոկենտրոնի ինքնահռչակ գեղարվեստական ղեկավա՞րը, որ հիշյալ ռեժիսորի պրոդյուսերն է, ԿԳՄՍ կինոյի բաժնի «մասնագե՞տը», որ հիշյալ ռեժիսորի ասիստենտն է, թե ԿԳՄՍ կինոյի պատասխանատու Արայիկ Խզմալյանը, որի Բեռլինալեի մասնակցության հետ կապված պատասխանին կանդրադառնամ առանձին, թքած ունեմ ով է մեղավոր, ես ընդամենը զգուշացրել եմ կինոյի չինովնիկներին, որ, արգելափակելով «ՏԱՏԻԿԻՍ ՎԱՐՍԵՐԸ» և «ԹՈՂՈՒԹՅՈՒՆ» ֆիլմերը, նրանք հարաբերությունները տեղափոխել են իրավական դաշտ ու նրանց ոչ մի հարցում զիջում չի լինելու:
Հովհաննես ԳԱԼՍՏՅԱՆ
Կինոռեժիսոր, պրոդյուսեր
Հ. Գ. Կինոյի պետական աղետալի կառավարման բազմաթիվ այլ փաստերի, հայկական կինոարտադրությունը խոր ճգնաժամից դուրս բերելու ելքերի քննարկման նպատակով ֆիլմարտադրողների համահայկական ֆեդերացիան հրավիրում է կինոյի մարդկանց՝ 2020 թ. մարտի 12-ին, ժամը 12:00-ին, ՖԱՅՖ 14-րդ հավաքին:
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Սյունիքը կենսական նշանակություն ունի ոչ միայն Հայաստանի, այլև Ռուսաստանի և Իրանի համար
Իրանի նախագահի այցը Ադրբեջան օրերս մեծ դժգոհություն առաջացրեց Հայաստանում, մանավանդ որ, բարեկամ երկրի առաջնորդը Բաքվում սիրո խոսքեր հնչեցրեց մեր թշնամու մասին։Իրանի նախագահ Փեզեշքիանը կրկին շնորհավորեց Ադրբեջանին Արցախը գրավելու համար, ապա պայմանագրեր կնքեց տնտեսական, մշակութային և այլ ոլորտներում...
